Ahşap Saat

 Dönem dönem bir hobi projesi oluşturup kafa dağıtmak için uğraş veriyorum. Ahşap saat projesi de bunlardan biri oldu. Zamanında yapmış olduğum ahşap saat bugün hala evimin duvarını süslemeye devam ediyor... 

 Ahşap saatleri ilk gördüğüm zaman çok etkilendim ve bir tane de ben yapmalıyım hevesine kapıldım. Ancak çok geçmeden bu projenin iki tornavida bir çekiç ve birkaç tahta parçası ile yapılabilecek kolay bir proje olmadığını anladım. Dişlileri kesebilmek için ya kıl testere kullanılmalı yada cnc router kullanılmalıydı. Ayrıca mutlaka bir torna gerekiyordu. Bu imkanlara sahip olmadığım için proje bir süre hayal olarak kaldı. Sonra bir gün nasip oldu ve hem bir masaüstü/hoby cnc router hem de bir masaüstü tornaya sahip oldum. O dönemde sadece yabancıların yaptığı örnekler vardı ve uygulamak için ortada bir plan yoktu. Araştırmalar sonucunda  Brain Law 'ın ahşap saat planları sattığını buldum. Kendisinden yapmış olduğum saatin detaylı çizimlerini içeren planını satın aldım. Daha sonradan bulduğun Lisa Boyer 'de güzel saat planları satıyor.  

 Geriye uygun ahşap malzemeyi temin edip projeyi uygulamak kalmıştı. Dişliler ve gövde için çarpılmaya/eğrilmeye karşı mukavim olan 12 mm kalınlığında huş ağacından yapılma kontrplak malzemenin en uygun/erişilebilir malzeme olduğuna karar verdim. 

Tornada işlenecek parçalar için ahşap çeşidi olarak ıhlamur ağacı tercih ettim. 

Kurma kolu gibi ekstra dayanıklı olması gereken parçalarda ise gürgen kullandım. Uygun fiyata kolayca gürgen temin etmenin yolu nalburdan bir kürek sapı alıp işlemek şeklinde oldu...

 Saatin yapısında metal (pirinç) kullanılan tek yer dişli milleri oldu. Ancak bu miller boru şeklinde ahşap ile kamufle edildi.

 Saatin orijinal planları açıklık getirilmemiş bazı konular vardı ve bunlardan biride saatin çalışmasını sağlayan ağırlıktı... İlk denemeleri ağırlık olarak bir demir parçası ile gerçekleştirdim. Bu arada 5 Kg civarında bir ağırlığa ihtiyaç vardı ve bu ağırlığa dayanacak ip gerekliydi bu konuda da kenevir ipi çözüm oldu...

 

 Saatin çalıştığına emin olduktan sonra ağırlık için çözüm arayışına girdim. İlk aklıma gelen kurşun eritip döküm yaparak son şeklini de tornada vermek oldu. Çevremde kurşun bulabileceğim tek yer olan balıkçılık malzemeleri satan bir işletmeden ağ kurşunu satın aldım. Eski bir tava ile piknik tüpünde kurşun eritme denemelerim başarısız olunca kurşunları olduğu gibi kullanmaya karar vererek ahşap ve kurşunu birlikte kullanarak dekoratif bir ağırlık tasarladım. 

 

Sarkacın ucundaki pandül mesafesi saatin ileri veya geri gitmesi konusunda ayar imkanı sağlıyor. Ahşap sarkaç çubuğuna diş çekerek pandülü mesafesini hassas bir şekilde ayarlamak mümkün oldu. Ayarlama yapıldıktan sonra saat tam olması gerektiği gibi sapmadan dakik bir şekilde çalıştı. 

 Saat çalıştıkça ağırlık aşağıya doğru iniyor. Saati duvara asıp çalışmaya bıraktığımda Yaklaşık 12 saat sonra ağırlık zemine kadar indi ve doğal olarak saat durdu. Kabaca 1 metrelik ağırlık hareket mesafesi ile sistem 6 saat çalışıyor. Bu durumdan aynı yapıyı kullanan saat kulelerinin yüksek olmasının diğer bir nedeninin de ağırlığa aşağıya doğru uzun bir hareket mesafesi sağlamak olduğunu anladım...

 Projeyi yaptığım tarihte kendim için bir tane, arkadaşlarım için iki tane olmak üzere bu saat ten toplamda 3 adet imal ettim. Saatlerin sonlandırmalarında ufak farklar yaptım. Kendi kullandığım saat konunun en başındaki resimde görünen saattir ve sonlandırması gomalak cila ile yapılmıştır. 

Diğer saatlerden biri açık renk kadran ve pinoteks ile sonlandırılmıştır. 

 Son saat ise yine pinoteks ile daha farklı bir kontrast oluşturularak altın yaldız rakamlar ile sonlandırılmıştır. 

Projenin yapım aşamalarını paylaştığım forum:  https://www.hobitutkunlari.com/sizin-al-malar-n-z/5204-ah-ap-saat.html

  Bu proje vesilesi ile ahşap ile bir bağ kurarak bir dönem ahşap hobi projeleri ile uğraştım. Ahşap insana huzur veren işlemesi keyifli doğal bir malzeme. Konuyu saati test ederken çektiğim bir video ile sonlandıralım...